Stolpersteine voor familie Van Hoorn - Italiaander

Komende zaterdag 9 september 2023 vindt Open Monumentendag in Leiderdorp plaats, met dit jaar als thema ‘Levend erfgoed; als monumenten konden spreken’. Vanaf 12.00 uur ontmoet u in de oude dorpskern personen uit een ver verleden. Zij vertellen u wat er zoal gebeurde in de Bruggestraat. In de voormalige Gemeenteschool hoort en ziet u hoe de schans van de Spaanse belegeraar Valdez (1573) eruit zag. Een wandel-puzzelroute door de Hoofdstraat voert u aan de hand van foto’s uit de oude doos langs historische panden. Waar stond een brandspuithuisje en hoe werd dat gebruikt? In en rondom de Dorpskerk kunt u genieten van historische vertellingen en orgelmuziek.. Benieuwd naar een schuitpraatje? Ga dan vanaf het Jaagpad aan boord voor een rondvaartje over de Oude Rijn. Het gehele programma vindt u in het Leiderdorps Weekblad van vorige week en in het programmaboekje dat die dag verkrijgbaar is.

Stolpersteine voor familie Van Hoorn - Italiaander

Voorafgaand aan dit programma worden om 11.00 uur voor Koningstraat 60 zes Stolpersteine gelegd ter nagedachtenis aan de leden van de leden van de Joodse familie Van Hoorn - Italiaander, die tijdens de Tweede Wereldoorlog in concentratiekampen om het leven zijn gebracht. Op 26 april 1941 kwamen Barend en Hester van Hoorn – Italiaander met hun kinderen Salomon, Carolina, Simon en Jacob vanuit Den Haag in Leiderdorp wonen op het adres Koningstraat 60. Hun vijf andere kinderen hadden hun ouderlijk huis in Den Haag toen al verlaten. Deze zes familieleden zijn opgepakt en in 1942 en 1943 in Auschwitz en Sobibor omgebracht.

De plaatsing van de Stolpersteine is een initiatief van het Comité Open Monumentendag Leiderdorp en het Groenoverleg Leiderdorp, onder wie kunsthistorica Claudia Thunnissen, die uitgebreid onderzoek naar de familie Van Hoorn – Italiaander heeft gedaan. Eerder, in december 2022, is in het Limesparkje aan de Hoofdstraat op initiatief van het Groenoverleg Leiderdorp al een nazaat geplant van de Anne Frankboom. Deze witte paardenkastanje uit de tuin van het Achterhuis houdt de herinnering levend aan alle omgebrachte Joden uit Leiderdorp.

STOLPERSTEINE

Sinds 1992 maakt kunstenaar Gunter Demnig messing naamplaatjes op stenen om de slachtoffers van het nationaalsocialisme rond en tijdens de Tweede Wereldoorlog te herdenken. Hij noemde ze Stolpersteine, een combinatie van de Duitse woorden Stolpern (“struikelen”) en Steine (“stenen”) om voorbijgangers spreekwoordelijk te laten struikelen en zo hun aandacht voor de slachtoffers te trekken. Stolpersteine worden in de stoep geplaatst voor de laatste (vrij gekozen) woning van het slachtoffer. Op elke steen staat de naam van één slachtoffer, met daaronder zijn of haar geboortejaar, plaats en datum van arrestatie en plaats en datum waar hij of zij is vermoord of overleden. Inmiddels zijn er in meer dan 1200 plaatsen in Europa Stolpersteine geplaatst.

STOLPERSTEINE IN LEIDERDORP

De eerste zes Stolpersteine in Leiderdorp worden in het trottoir voor Koningstaat 60 geplaatst voor Barend van Hoorn en Hester Italiaander en vier van hun negen kinderen Salomon, Carolina, Simon en Jacob van Hoorn.

Van de vijf overige kinderen, Levij Barend, Elisabeth, Aäron, Joseph en Sophia, werden Levij Barend en Sophia en de leden van hun gezinnen ook slachtoffers van de Holocaust.

Uit haar onderzoek is Claudia Thunnissen onder meer het volgende te weten gekomen.

1. Barend van Hoorn (Den Haag 5 maart 1870 - Sobibor 14 mei 1943)

Barend trouwde op 11 mei 1892 op 22-jarige leeftijd met Hester Italiaander. Hij was arbeider, later koopman, fruit- en groentehandelaar. Op 71e-jarige leeftijd verhuisde hij om nog onbekende reden naar Leiderdorp. Na zijn arrestatie in 1943 kwamen Barend met zijn vrouw eerst in Vught terecht voordat ze op 8 mei 1943 op transport werden gesteld naar Westerbork. Ze werden allebei op 14 mei 1943 vergast in Sobibor. Barend was toen 73 jaar.

2. Hester Italiaander (Den Haag 24 april 1866 - Sobibor 14 mei 1943)

Hester Italiaander was dienstbode toen ze trouwde met Barend van Hoorn. Het echtpaar ging wonen op de Gedempte Gracht in Den Haag, waar tussen 1893 en 1909 hun negen kinderen werden geboren. Vijf van hen trouwden en verlieten het ouderlijk huis. Hester en Barend verhuisden op 26 april 1941 met hun vier ongehuwde kinderen naar Leiderdorp, waar ze op 11 mei 1942 hun vijftigjarig huwelijksfeest vierden. Hester werd samen met haar man en dochter Carolina in april 1943 opgepakt en gedeporteerd naar Vught en Westerbork. Ze werd op 14 mei 1943 in Sobibor vergast. Ze was toen 77 jaar.

3. Salomon van Hoorn (Den Haag 12 september 1900 - Auschwitz 30 september 1942)

Salomon was loopknecht en werd samen met zijn broers Simon en Jacob opgepakt en via Westerbork gedeporteerd naar Auschwitz, waar hij op 30 september 1942 werd vergast. Hij was toen 42 jaar.

4. Carolina van Hoorn (Den Haag 9 januari 1903 - Auschwitz 24 september 1943)

Carolina was werkzaam geweest als inpakster in een sigarettenfabriek in Den Haag op de hoek van de Wagenstraat en de Gedempte Gracht, waar de familie Van Hoorn jarenlang woonde. Carolina werd op 22 april 1943 afgevoerd naar Vught en vandaar op 16 september naar Westerbork. Deportatie naar Auschwitz volgde, waar ze op 24 september 1943 werd omgebracht. Zij was toen 40 jaar.

5. Simon van Hoorn (Den Haag 5 november 1906 - Auschwitz 30 september 1942)

Van Simon is bekend dat hij leerlingvormer was in waarschijnlijk een metaalgieterij. Op het moment dat hij en zijn broers Salomon en Jacob werden opgepakt was hij magazijnbediende. Hij en zijn broers werden op 30 september 1942 in Auschwitz vermoord. Hij was toen 35 jaar.

6. Jacob van Hoorn (Den Haag 28 augustus 1909 - Auschwitz 30 september 1942)

Jacob was loopjongen. Hij werd met zijn broers Salomon en Simon opgepakt en gedeporteerd naar Auschwitz, waar hij op 30 september 1942 werd vermoord. Hij was toen 33 jaar.

PLAATSING STOLPERSTEINE

Op zaterdagochtend 9 september zullen om 11.00 uur voor Koningstraat 60 Stolpersteine voor deze zes gezinsleden worden gelegd. Als belangstellende kunt u daarbij aanwezig zijn. Nabestaanden van de familie en de Leiderdorpse wethouder van Cultuur, Henk Romeijn, zijn aanwezig. Tijdens de plechtigheid zal Claudia Thunnissen stilstaan bij de lotgevallen van de familie. Nadat de stenen zijn geplaatst is er gelegenheid om een bloem of - naar Joods gebruik - een steentje bij de Stolpersteine te leggen.

In de oude Gemeenteschool aan de Kerklaan kunt u tussen 12.30 en 13.00 uur een korte lezing van Claudia Thunnissen bijwonen over de geschiedenis van de Joden in Leiderdorp.