De potterij rond 1950.
De potterij rond 1950. Foto: PR/Herman Zaalberg jr.

Blik op 100 jaar Potterij Zaalberg

Algemeen

In de toonzalen van Potterij Zaalberg aan de Hoge Rijndijk 12 te Zoeterwoude is van 18 tot en met 29 april de grote overzichtsexpositie '100 jaar plezier met Klei en Vuur' te zien.

In 1918 richtte Herman Zaalberg (1880-1958) in Leiderdorp zijn pottenbakkerij die toen nog 'De Rijn' heette. Onder leiding van Herman sr. en later zijn zoon Meindert en kleinzoon Herman jr. groeide het uit tot een succesvol bedrijf voor plantenbakken, vazen en na 1945 vooral serviezen. Alles werd met de hand gedraaid, aan elk serviesonderdeel was zichtbaar dat het met vakmanschap gemaakt werd. Het ging echter niet altijd van een leien dakje. Een grote hobbel op de weg kwam er in 1929. Net toen de onderneming echt goed voet aan de grond begon te krijgen, brandde de pottenbakkerij tot de grond toe af. Al heel snel volgde echter een doorstart in de bedrijfsruimte aan de Hoge Rijndijk, waar de potterij, later bekend als Potterij Zaalberg, altijd is gebleven.

Alle drie de generaties Zaalberg wisten het praktische met het kunstzinnige te verenigingen. Zoon Meindert Zaalberg (1907-1989) ging na de basisschool direct bij zijn vader aan de slag en volgde daarnaast de avondschool. Hij had exposities in onder meer het Stedelijk Museum Amsterdam, De Lakenhal te Leiden en Museum Boymans te Rotterdam. In 1950 deed de derde generatie zijn intrede in het bedrijf in de persoon van Herman Zaalberg jr. 

Potterij Zaalberg bestaat nog steeds, nu als een bescheiden atelier waarin Herman jr. puur voor zijn plezier nog mooi aardewerk draait, met name vazen en schalen.

Vele medewerkers uit Leiden, Leiderdorp en Zoeterwoude, Rijswijk en Noordwijk hebben als pottenbakker bij 'Zaalberg' gewerkt en bijgedragen aan de grote naamsbekendheid in Nederland en België, en zelfs tot in Chicago en New York.

In de feestelijke jubileumtentoonstelling zijn de eerste vazen te zien van potterij De Rijn, de eerste serviezen uit 1936, de experimenten uit de vijftiger jaren in porselein en zo tot het heden met voorbeelden van het grote werk in plantenbakken en muurreliëfs. Ook zijn de ovenmaterialen van toen te zien. Het geheel wordt extra feestelijk met bloemstukken in Japanse ikebanastijl ikebanaschikkingen in de vazen en schalen die Herman jr. nu maakt. Wat betekent dat zowel voor bloemen- als voor keramiekliefhebbers er veel te zien en te beleven valt.

De tentoonstelling is van woensdag 18 tot en met zondag 29 april geopend van 10.00 tot 16.00 uur. Alleen op 23 en 24 april is de expositie gesloten wegens het vernieuwen van de bloemschikkingen. Kijk voor meer informatie op www.zaalberg-keramiek.nl.

Herman Zaalberg sr.
Tot op heden maakt Herman jr. schalen en vazen.

Uit de krant