Een zwerm vogels in de lucht en in het water in de Munnikkenpolder. | Foto: Astrid Veerman
Een zwerm vogels in de lucht en in het water in de Munnikkenpolder. | Foto: Astrid Veerman Foto: Astrid Veerman

Wulps Schiermunnikoog

Column

ZES ACTIEVE GIDSEN VAN NATUURORGANISATIE IVN VOLGEN HET PLANTEN- EN DIERENLEVEN IN LEIDERDORP. OM DE WEEK SCHRIJVEN ZIJ IN DEZE RUBRIEK OVER HUN BEVINDINGEN.

Kennen jullie het ook: het heerlijke gevoel op een Waddeneiland? Eindeloze vertes, water, land en zon, alles naast en bijna door elkaar. De diepe natuurbeleving als grote en kleine zwermen roepende vogels landen of opstijgen.

Beseffen jullie dat je dat gevoel –deels – in de Leiderdorpse Munnikkenpolder (de polder na de ijsbaan/scouting) kunt krijgen? Ga zo'n half uur voor zonsondergang met je rug naar de A4 bij de grootste vogelplas of bij de molen in het midden staan. Verbeeld je dat het geluid van de auto's van ruisende golven is. Wacht, luister en kijk wat er gebeurt. Met wat geluk heb je aan een kant een mooie zonsondergang en aan de andere kant zwermen vogels die gaan overnachten. De 'andere kant' is de grote vogelvijver of de plassen in de Doeshofpolder aan de overkant van het riviertje de Does. Soms landen de vogels zwijgend, soms met een heerlijke roep. Soms zijn het vooral ganzen, maar nu vaak heel veel wulpen, veel kieviten, grutto's en scholeksters. Bij elkaar vele honderden, soms over de duizend. Dan wordt de Munnikkenpolder voor mij 'Schiermunnikoog'.

Het geluid van de kievit en de grutto kent iedereen. Ze roepen – min of meer - hun eigen naam. De scholekster roept luid te-píet. Maar de wulpen ..., de wulpen, die hebben een fantastische, melancholieke (vind ik) roep en zang. Het is een tweelettergrepige, fluitende roep: "koer-líe". Eenmaal gehoord en herkend vergeet je het nooit meer.

De wulp is onze grootste steltloper. Een steltloper heeft lange stelten van poten, omdat hij ook graag in water loopt. Onmiskenbaar is de snavel van de wulp. De snavel is lang en aan het eind - wulps - naar beneden gebogen: 'de wulp kijkt naar zijn gulp'. Het vrouwtje heeft een nog langere snavel dan het mannetje.

Wat doen die vogels 's nachts in de plassen? Ze zijn daar veilig tegen rovers van het land. Geen vos of hond kan onhoorbaar bij ze komen. Van vele vogels horen er vast een paar het geplas van poten in het water. Als er toch een rover door het water komt hebben ze tijd genoeg om op de wieken te gaan.
Dat kost echter wel energie. Energie die ze beter kunnen opsparen voor de trek naar het noorden. Want alle wulpen die we nu hier zien komen uit het noorden of oosten van Europa. 'Onze' wulpen zijn in de winter in het zuiden van Europa of in Afrika.
Daarom, lieve hondenbezitters, vraag ik jullie om de aanlijnplicht in de Munnikkenpolder te respecteren. Alleen in de strook langs de A4 mogen honden los rennen. Geen nood: het Ghoybos, bij de pannenkoekenboerderij, wordt ingericht als 'hondenparadijs'.

2019 is het jaar van de wulp. De aantallen wulpen dalen voortdurend. Een kwart tot de helft van de wereldbevolking aan wulpen verblijft in het winterhalfjaar in ons land. Laten we de wulpen en andere vogels een rustig verblijf in Nederland bieden!

Tekst: Ton Gordijn

Uit de krant