Gruttokuikens in onze polder
Algemeen Leiderdorp NatuurlijkZES ACTIEVE GIDSEN VAN NATUURORGANISATIE IVN VOLGEN HET PLANTEN- EN DIERENLEVEN IN LEIDERDORP. OM DE WEEK SCHRIJVEN ZIJ IN DEZE RUBRIEK OVER HUN BEVINDINGEN.
Begin juli werden de vaste vogelaars van de Munnikkenpolder verrast door een heel bijzondere waarneming: alarmerende grutto’s! En dat zo laat in het seizoen? De ervaring leert dat vogels dit uitsluitend doen als ze kuikens hebben. Na zorgvuldig speurwerk met kijkers en telescopen kon men twee kuikens zien rondstappen; wat een verrassing! Broedende grutto’s in onze polder, dit is nog niet eerder waargenomen.
Maar waarom die opwinding over twee kuikens, zult u zich afvragen? Al jaren bestaan er grote zorgen over de afname van het aantal grutto’s in Nederland. Probleem is vooral dat het vaak niet lukt om de kuikens groot te brengen. Een van de redenen daarvoor is dat er simpelweg niet genoeg voedsel voor ze is. Dat is weer het gevolg van de te lage waterstanden in de weiden. Die stand wordt bewust laag gehouden om het land met de zware maaimachines te kunnen bewerken. Maar mede hierdoor neemt het aantal wormen en insecten af. Daarbij komt dat de meeste weilanden ingezaaid worden met eiwitrijke, snelgroeiende grassen, waarin bloemen geen kans krijgen. En geen bloemen, geen insecten. De kuikens hebben die insecten nodig, ze zijn voor hen hèt krachtvoer.
Een ander probleem is dat weiden vaak al vroeg in het voorjaar gemaaid worden. Niet zo gek want deze ‘eerste snede’ levert het meest eiwitrijke gras en is goed voor de melkproductie van de koe. Helaas broeden de weidevogels dan nog of zijn de kuikens net uit het ei en kunnen zij de maaimachines niet ontlopen. Sommigen boeren hebben contracten afgesloten om het maaien uit te stellen tot na het broedseizoen en krijgen hiervoor een vergoeding. Maar vooralsnog zijn dat er te weinig.
Sinds de jaren 90 is het aantal weidevogels in Nederland met 5 procent per jaar afgenomen. Veel Nederlanders maken zich terecht zorgen over het voortbestaan van de weidevogels. Sinds de Munnikkenpolder geopend is voor het publiek heeft een groep vrijwilligers regelmatig overleg met de gemeente over het maaibeleid, het waterpeil, het aantal vogels dat er broedt en het wel en wee van planten, vogels en andere dieren in de polder. Natuurgidsen van IVN Natuureducatie bevestigen even voor 15 maart plakkaten op de hekken van het middenterrein met informatie over de broedvogels en het verzoek dit gebied te mijden tijdens het broedseizoen.
Wat een prachtig succes dat er nu voor het eerst grutto’s zijn aangetroffen die met succes hun kuikens grootbrengen in deze polder!
De Nederlandse grutto’s trekken vanaf juli tot in augustus weg naar voedselgebieden in midden Afrika*. Langs de kust over Frankrijk, via Spanje en Portugal zuidwaarts. Ze vliegen vaak in één ruk de Sahara over naar Senegal en Guinee-Bisseau. Om deze lange reis te kunnen volbrengen moeten ze eerst opvetten. Ze eten, eten en eten. De jonge grutto’s reizen met elkaar en vertrekken een maand na hun ouders; hoe bijzonder is dat?
Tekst: Maddy van Holland
*Via de website kening.frl zijn trekkende grutto’s live te volgen.
