Perspectiefschets voor de Pinksterbloem uit begin jaren 50.
Perspectiefschets voor de Pinksterbloem uit begin jaren 50. Foto: PR

Historie van de Pinksterbloem

Aan de Pinksterbloem, een zijstraat van de Splinterlaan in de wijk Zijlkwartier, bezit de Rijnhart Wonen vier woonblokken met in totaal 96 sociale huurwoningen. Drie van de blokken zijn aan het eind van hun levensduur en worden volgend jaar gesloopt om plek te maken voor nieuwe sociale huurappartementen. Hieronder een blik op de geschiedenis van de Pinksterbloemflats.


Bouwburgemeester

Het is de verdienste van de 'bouwburgemeester' Koert van Diepeningen geweest dat deze woningen zijn gebouwd. Burgemeester van Diepeningen bracht tijdens zijn ambtsperiode (1946 – 1962) menige maandag door in Den Haag, bij het ministerie van Binnenlandse Zaken of bij de Provincie, om bouwcontigenten voor Leiderdorp binnen te halen. Leiderdorp had in de begin jaren 50 recht op 10 tot 20 woningen per jaar maar het lukte Van Diepeningen om daar voor 1954 maar liefst 104 van te maken. Deze woningen werden aan de Pinksterbloem gebouwd door het Gemeentelijk Woningbedrijf. De gemeente was in die tijd niet alleen opdrachtgever maar ook de eigenaar van de woningen.


Nieuwe bouwwijze

Aan de Pinksterbloem werd een nieuwe bouwwijze geïntroduceerd. Niet meer de stratenblokken met een gesloten karakter zoals elders in Leiderdorp, maar middelhoge woonblokken die in het groen lagen.  Architectenbureau Dekker & Van der Sterre ontwierpen in opdracht van de gemeente de serie flats in 'strokenbouw'. Deze in totaal 104 woningen moesten in de visie van de 'Provinciale Directie van de Wederopbouw en Volkshuisvesting' kleine gezinnen van maximaal vier personen huisvesten. 

De kosten van de bouw van de 104 woningen inclusief het bouwrijp maken van de grond werden op 1 miljoen gulden geraamd. De bouw startte in het begin van 1954 maar verliep traag door het gebrek aan werkkrachten. De eerste woningen werden begin 1955 opgeleverd, de rest in de loop van 1955. 

De naam 'Pinksterbloem' is in 1954 na enige discussie in de gemeenteraad tot stand gekomen. Er werd gebouwd op een weiland dat vanouds de naam 'Pinksterbloem' heeft gedragen. De beraadslagingen gingen over het al dan niet toevoegen van 'straat'. Het werd simpelweg Pinksterbloem. 

De gemiddelde huur voor de woningen, zonder extra voorzieningen en water, bedroeg fl. 13,45 per week met de kanttekening dat dit bedrag zou stijging als de loonsverhoging van 1954 van kracht wordt. De woningen waren niet voorzien van een keukengeiser maar deze kon worden aangevraagd bij het Gemeentelijk Grondbedrijf. Voor afschrijving, schoonmaak en onderhoud werd fl. 0,55 per week in rekening gebracht. De geisers bleven eigendom van de gemeente.

Eind 1969 nam de Algemene Woningbouwvereniging Leiderdorp deze en andere woningen (in totaal 500) van het Gemeentelijk Woningbedrijf over. De AWL ging in 2008 over in Rijnhart Wonen, na een fusie met Woningstichting Willibrord uit Zoeterwoude.


Uitbreidingsplan

Het gemeentebestuur van Leiderdorp hield in de eerste helft van de vijftiger jaren rekening met een sterke uitbreiding van het aantal 'zielen'. In de toelichting op de gemeentebegroting van 1953 staat vermeld: "het zielental, dat bij de laatstgehouden bevolkingstelling ruim 4500 bedroeg, is thans (1953) 5100. En nog steeds breidt de gemeente zich uit. Het uitbreidingsplan biedt dan ook ruimte voor een stijging tot ongeveer 10.000 zielen".

Dat Leiderdorp momenteel circa 28.000 'zielen' telt, heeft de bouwburgemeester van Diepeningen nooit kunnen bevroeden.


Tekst: Bob Reidsma


Bronnen: "De AWL 35 jaar wonen in Leiderdorp”, kranten archief ELO, Presentatie Rijnhart Wonen, "Ervaringen van Gemeenteontvanger, beheerder van het Woningbedrijf, het Grondbedrijf en het Waterleidingbedrijf (Dhr. L.C. Bulens) begin jaren (19)50”. Foto's AWL en Rijnhart Wonen.