Prehistorie in Achthovenerpolder
n 'Akkerzoekers' vinden bronzen kokerbijl in Leiderdorpse klei
vondst n "Bij de eerste zwaai hadden we hem te pakken.” Kees en Arco Krijgsman uit Waddinxveen, vader en zoon, zijn nog steeds razend enthousiast over de bijzondere vondst die ze nu ruim een maand geleden met hun metaaldetector deden in de Leiderdorpse Achthovenerpolder. Uit de klei diepten ze een bronzen kokerbijl op, die waarschijnlijk zo’n 2,5 duizend jaar geleden is gebruikt door bewoners van een toenmalige boerennederzetting langs de Rijn.
Door: Corrie van der Laan
De bijlkop is maar een klein ding: zo’n acht centimeter lang, hol en 80 gram zwaar. Ze worden wel meer gevonden, weet de Leiderdorpse cultuurhistorica Claudia Thunnissen, maar in onze omgeving zijn ze zeldzaam. Van de 50 Nederlandse kokerbijlen in de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden is er maar één afkomstig uit Zuid-Holland. Die is gevonden in De Zilk bij Noordwijkerhout.
De bronzen kokerbijlen werden gebruikt van de Late Bronstijd (1100-800 voor Christus) tot een eindje in de IJzertijd (800-12 voor Christus). De metalen kop werd vastgezet op sterke zijtak van een stok. Op grond van eerdere vondsten in de polder acht Thunnissen het waarschijnlijk dat de gevonden bijl stamt uit de IJzertijd. Voor zover bekend is dit het oudste metalen artefact dat ooit gevonden is in Leiderdorp.
De vindplek is op het land dat hoort bij Hoeve Dijkzicht, de boerderij van de familie Dorrepaal. Kees en Arco, die je binnen de groep van metaaldetector hobbyisten kan aanduiden als akkerzoekers, belden een maand geleden aan om te vragen of ze in de polder mochten zoeken naar interessante voorwerpen. “Ik heb ze een stukje land gewezen waar nog niemand eerder heeft gezocht”, vertelt Jantine Dorrepaal. “Echt een enorm toeval dat de bijl net daar lag; een paar meter verderop is de hele bovenlaag afgekleid dus daar zal je niets meer vinden.”
Ze benadrukt wel dat Kees en Arco bij uitzondering toestemming hebben gekregen om op haar land te zoeken. “We maken daar beslist geen gewoonte van.”
'Goud is leuk maar echt oude dingen vinden is veel leuker'
Vader en zoon Krijgsman hebben er al heel wat zoektochten met de metaaldetector opzitten. Het was Arco die deze hobby als eerste oppakte. Vijf jaar geleden, hij was toen 14, mocht hij een simpele metaaldetector lenen van een buurvrouw. “Het was maar een speelgoedding maar ik was meteen verkocht.”
Eén van zijn eerste vondsten was een gouden ring. Maar inmiddels vindt hij sieraden niet meer zo interessant. “Goud is leuk maar het is veel spannender om echt oude dingen te vinden, waar een verhaal aan vast zit.”
De twee weten inmiddels wat kansrijke locaties zijn en gaan in de weekends op pad door het hele land. Zo hebben ze een keer 31 kanonskogels uit de tijd van Napoleon gevonden in een oud dijklichaam. En een flinke verzameling oude munten, waarvan de oudste stamt uit 1541. Een mooie vondst was ook het dekseltje van een medicijnpotje dat gedateerd is op 1601.
Vitrinekast
De bronzen kokerbijl hebben de vinders professioneel laten conserveren. “Dat kostte meer dan hij waard is maar dat hebben we er wel voor over”, zegt Kees. Het artefact ligt bij de Krijgsmannen thuis. “We hebben een vitrinekast waarin hij heel mooi uitkomt. Maar als er belangstelling voor is in Leiderdorp, zijn we best bereid hem uit te lenen.”
Kerstwens en Vriend van de Vrienden
VERVOLG VAN VOORPAGINA
Dit jaar was slechts een handvol mensen aanwezig, voornamelijk bestuursleden van de Vrienden. Het is een stil jaar geweest voor de stichting, die gewoonlijk een scala van festiviteiten organiseert, waaronder Koningsdag in het Oude Dorp en de Vriendenfeesten begin september. “We hopen dat onze activiteiten in 2021 weer allemaal door kunnen gaan en dat alle Leiderdorpers dan weer mee kunnen doen”, aldus Zilverentant.
In normale tijden kunnen Leiderdorpse organisaties zodra de lichtjes in de boom zijn ontstoken een kerstwens ter waarde van 500 euro indienen bij de Vrienden van het Oude Dorp. Op de laatste zaterdag voor Kerstmis wordt dan tijdens een gezellige bijeenkomst in café-restaurant De Hollandsche Tuyn bekend gemaakt wie de gelukkige winnaar van de cheque is. Ook reikt het bestuur van de Vrienden dan een trofee uit aan een supervrijwilliger die benoemd wordt tot ‘Vriend van de Vrienden’.
Dit jaar werd hierin noodgedwongen een andere route gevolgd. De wensen konden al eerder ingediend worden, tot 12 december 12.00 uur. En zaterdag iets na vijven maakte Zilverentant de winnaar bekend. Dat is de Stichting Fietsmaatjes LeidenLeiderdorp, die er met duofietsen en enthousiaste vrijwilligers voor zorgt dat mensen die niet meer zelfstandig kunnen fietsen, toch kunnen genieten van fietsen in de buitenlucht. De cheque zal op een later tijdstip worden overhandigd.
Het beeldje dat behoort bij de uitverkiezing van de Vriend van de Vrienden ging dit jaar naar Gerard van der Klauw, een man die altijd klaarstaat om te helpen bij de door de Vrienden georganiseerde evenementen. Dit beeldje kon wel live worden uitgereikt aan een prettig verraste Van der Klauw die zaterdagmiddag met een smoes naar de plaats van actie was gelokt.
