De Koningstraat in de jaren 30 van de vorige eeuw.
De Koningstraat in de jaren 30 van de vorige eeuw. Foto: PR

De Koningstraat tijdens de Tweede Wereldoorlog

Dit jaar herdenken we dat Nederland 75 jaar geleden werd bevrijd van de Duitse overheersing. Bevrijding van vijf jaar bezetting, vijf jaar waarin de vrijheid steeds meer werd onderdrukt.

Ook in de Koningstraat in Leiderdorp werd de bezetting gevoeld en beleefd. De verhalen over wat er zich heeft afgespeeld in deze toenmalige nieuwbouwstraat van Leiderdorp, zijn verzameld door Aad en Ria Vons, bewoners van de Koningstraat.


Razzia’s en onderduikers

Tijdens de 2e wereldoorlog werden de bewoners van de straat regelmatig opgeschrikt door razzia’s die de bezetters hielden om mannen tussen de 17 en 55 jaar op te pakken voor werkzaamheden in Duitsland. Enkele bewoners hadden echter voorzorgsmaatregelen genomen door een houten luik te maken in hun kamervloer, zodat de jongens en mannen zich daar schuil konden houden tijdens de razzia’s. Nadat men onder de vloer was gekropen, werd een vloerkleed over het luik gelegd, zodat uit niets bleek dat daar iemand verscholen zat. Bekend is dat er op meerdere adressen, maar op zeker bij huisnummers 10, 21, 23 en 35, dergelijk vloerluiken zijn geweest.

In diverse woningen in de Koningstraat zaten ook onderduikers. Zo ook in het pand van melkhandelaar Jansen. Toen de huidige bewoner de zolder van zijn woning aan het verbouwen was, ontdekte hij een verborgen ruimte die met een luik toegankelijk was gemaakt. Helaas is niet bekend welke mensen hier ondergedoken hebben gezeten. Deze ruimte in de woning is nog steeds intact en is daardoor een bijzondere bewaarde plek uit de 2e wereldoorlog.

Uit de verhalen is ook bekend dat op de zolder van nummer 32 in de woning van de familie Diseraad twee Duitsers, Albert en Max Lucas, ondergedoken hebben gezeten. Zij waren van Joodse afkomst. Wat er met deze mensen is gebeurd, is helaas niet bekend.        

Wel bekend is het trieste verhaal van de Joodse familie Van Hoorn die op Koningstraat 60 woonde. Eerst zijn de vier volwassen kinderen, Salomon, Carolina, Simon en Jacob, opgepakt en naar het concentratiekamp Auschwitz getransporteerd waar zij in september 1942 zijn omgekomen. De beide ouders, Barend en Hester van Hoorn, zijn later, in maart 1943, opgepakt in Leiden. Via Westerbork werden zij naar Sobibor vervoerd en vrijwel direct na hun aankomst omgebracht.


Wordt vervolgd


Deze samenvatting van gebeurtenissen in de Koningstraat is opgesteld door Aad en Ria Vons. Voor het opstellen van dit overzicht is gebruik gemaakt van het boekwerk 'Naar de overkant' van Rita Pieterse – Zwetsloot. Verder zijn herinneringen gebruikt van huidige en oud-bewoners uit de Koningstraat.


Het Leiderdorps museum is gevestigd aan de Vronkenlaan 46 te Leiderdorp. Het museum is tot nader orde gesloten vanwege de corona maatregelen.