KENNISMAKING MET NIEUW BUITENZORG
Nieuwe collega's meer dan welkom
drieluik n Al zeventien jaar zijn drie woonlocaties van zorg-instelling Philadelphia, onder de naam Nieuw Buitenzorg, gevestigd in Vogelwijk en het Zijlkwartier in Leiderdorp. Hier wonen in totaal 52 mensen, van jong tot oud, met een ernstige meervoudige beperking. Hoewel de locaties aan de Wilddreef, de Merelstraat en de Simon Ouwerkerkstraat midden tussen de gewone huizen liggen, is Nieuw Buitenzorg vrij onbekend in het dorp. Een open dag op 20 februari moet daar verandering in brengen. Het Leiderdorps Weekblad ging alvast langs bij de woonlocatie aan de Wilddreef 3 waar een zeer betrokken staf samen met vrijwilligers en familieleden de bewoners de best mogelijke kwaliteit van leven probeert te geven. U leest erover in een drieluik. In deze tweede aflevering vertellen coördinerend begeleider Ida Schuurman, verpleegkundige Ellen Broeksema en begeleider Ottilie Volwater wat voor hen de meerwaarde is van werken bijNieuw Buitenzorg.
Door: Corrie van der Laan
De dagelijkse zorg voor de bewoners van Nieuw Buitenzorg is in handen van begeleiders en verpleegkundigen. De drie woonlocaties omvatten in totaal negen woningen die ieder een vast team hebben waardoor de teamleden de bewoners én elkaar goed kennen. "Dat is zeker een van de redenen waarom mensen hier vaak heel lang blijven werken. En als ze vertrekken, gebeurt het regelmatig dat ze na een tijdje toch weer terug komen", zegt Ida Schuurman. Zij werkt al 28 jaar in de gehandicaptenzorg waarvan zo'n 20 jaar in Nieuw Buitenzorg. Verpleegkundige Ellen Broeksema is hier 20 jaar geleden gestart als leerling. Ottilie Volwater loopt nog langer mee, zij kwam 30 jaar geleden binnen. Zoals verreweg de meeste stafleden werken ze parttime, variërend van 16 tot 24 uur per week.
Heftig
Alle drie zijn ze gestart in de tijd dat Nieuw Buitenzorg gevestigd was aan de Elisabethhof, tegenover de meubelboulevard. Hun eerste kennismaking met de woonlocatie beschrijven ze unaniem als 'heftig'. "Ik verslikte me wel een beetje toen ik daar binnenstapte", vertelt Volwater. "In die tijd waren er 45 bewoners die in één huis woonden. Als je daar binnenstapte, kreeg je een kakofonie van geluiden over je heen." Op de huidige woonlocaties, waar iedere woning maximaal zes bewoners telt, is het een stuk rustiger maar voor nieuwkomers toch nog altijd wel overweldigend, weet Broeksema. "In het begin zie je heel erg de beperkingen van de bewoners. Pas als je ze beter leert kennen, zie je de mens, ieder met zijn eigen persoonlijkheid."
Dat 'leren kennen' is een hele uitdaging, benadrukt Volwater, want de communicatieve mogelijkheden van de meeste bewoners zijn gelimiteerd; ze praten weinig of niet en horen en zien vaak slecht. "Je moet daar bewust energie en vooral ook tijd insteken. Het kan wel een half jaar duren voor je echt contact hebt."
De teams bestaan uit voornamelijk begeleiders, elk team heeft een verpleegkundige. "In de praktijk zijn we allemaal gelijk", zegt Schuurman. "Iedereen is bekwaam en bevoegd om de meest voorkomende medische handelingen te verrichten. Je kan dan denken aan het toedienen van sondevoeding, het wegzuigen van slijm en het geven van injecties." De verpleegkundigen draaien mee in het geven van de dagelijkse zorg maar nemen ook de meer complexe medische zorg voor hun rekening. "Veel van onze bewoners hebben syndromen met heel specifieke symptomen. Het is belangrijk dat je verbanden kunt leggen en problemen herkennen", licht Broeksema toe.
'De dwarsverbanden tussen de verschillende disciplines maken het werk breed en uitdagend'
Er is ook een nauwe samenwerking met de vaste fysiotherapeuten, gedragsdeskundigen en logopediste. "De dwarsverbanden tussen de verschillende disciplines maken het werk breed en uitdagend", vindt Schuurman.
Kwaliteit van leven
Het werk is in de afgelopen decennia sterk veranderd, hebben ze alle drie ervaren. Broeksema: "Vroeger zorgden we er vooral voor dat de bewoners lichamelijk oké waren. Nu vinden we het zeker zo belangrijk dat ze het leuk hebben, we willen ze een zo goed mogelijke kwaliteit van leven geven. En daar is meer voor nodig."
Wat dat betreft geeft de voortschrijdende techniek een belangrijk steun in de rug, zegt Volwater. "Er zijn steeds betere materialen die het onze cliënten mogelijk maken om beter te communiceren. Bijvoorbeeld oogbolbesturing. Dan blijkt dat bewoners toch meer kunnen dan we dachten. Ze worden er alert door." Volwater: "We zijn ook heel blij met de Qwiek. Dat is een soort beamer die je kan richten op de muur of plafond waarop je dan bewegende beelden kan projecteren. We kunnen allerlei thema's, inclusief geluiden, afspelen. Denk daarbij aan herfst, dierentuin of een boswandeling. Door de beelden en geluiden worden de zintuigen gestimuleerd en hebben bewoners een andere beleving dan op de woning. De geluiden en beelden zijn heel intensief, waardoor zelfs bewoners die slecht ziend zijn, positief geprikkeld worden.
Een andere belangrijke aanwinst is de Vita Care TMS (Therapeutic Motion Simulation). "Ook hier projecteer je een film maar de bewoner ligt dan op een bed dat meebeweegt met wat hij ziet en hoort. Zo kan je iemand virtueel bijvoorbeeld een rit met een motor laten maken", legt Broeksema uit. "Het zijn heel basale prikkels maar het werkt wel. We hebben heel goed de effecten bijgehouden voor en na Vitacare. Dan zie je dat het echt een positieve invloed heeft. Bewoners ontspannen meer, ook bij spasmes."
Ruimte om te leren
De zorg voor meervoudig ernstig beperkten ontwikkelt zich voortdurend. Dit betekent dat de zorgverleners mee moeten ontwikkelen. "We krijgen veel trainingen aangeboden", zegt Schuurman, "er is zeker ruimte om te leren." Maar, benadrukt Broeksema, "Uitgangspunt blijft dat je hart moet hebben voor de bewoners. Dat je er blij van wordt als zij lekker in hun vel zitten."
Ze hopen dat de open dag op donderdag 20 februari extra collega's en vrijwilligers oplevert. Want die zijn hard nodig. "Meestal lukt het ons om zelf de gaten op te vullen maar mensen erbij zijn meer dan welkom. Werken bij Nieuw Buitenzorg is enorm uitdagend, geeft
'Uitgangspunt blijft dat je hart moet hebben voor de bewoners'
veel voldoening en je blijft leren en je ontwikkelen", zegt Schuurman. "Iedereen is van harte welkom om de sfeer te proeven", zo nodigt ze uit.
De open dag op 20 februari is van 13.30 tot 16.30 uur aan de Wilddreef 3 in Leiderdorp, Kijk op www.philadelphia.nl/event-details/banenmarkt-nieuw-buitenzorg voor meer informatie.
Vesperdiensten in Leiderdorp en Zoeterwoude
40-dagentijd n 'Dat ik aarde zou bewonen' is het thema van zes vesperdiensten die de protestantse gemeente Leiderdorp in samenwerking met de Rooms-Katholieke parochiekern 'De Goede Herder' houdt. Vanaf donderdag 27 februari zijn de wekelijkse oecumenische bijeenkomsten (19.15-19.45 uur) beurtelings in de Dorpskerk aan de Hoofdstraat 19 in Leiderdorp en in de Goede Herderkerk aan de Hoge Rijndijk 18 in Zoeterwoude-Rijndijk.
In de 40-dagentijd - de 'stille tijd' in aanloop naar Pasen - staan de Scheppingsverhalen uit het eerste Bijbelboek (Genesis) centraal. Het thema 'Dat ik aarde zou bewonen' is tevens de titel van een lied van Huub Oosterhuis. De verhalen in de vespers gaan over de mens van vroeger en van nu en van morgen. God bracht de mens in de tuin van Eden, om de aarde 'te bewerken en erover te waken'. Dat is onze roeping, maar wat komt daarvan terecht?
De vesperdiensten zijn op 27 februari, 12 maart en 26 maart in de Dorpskerk en 5 maart, 19 maart en 2 april in De Goede Herder. De vespers zijn gratis toegankelijk.
