Bewoners Oranjewijk laten zich bijpraten
n 'Over het geheel genomen hoor ik toch wel veel enthousiaste geluiden'
"Het is een stuk drukker dan ik had verwacht!" Clemens van Soest, buurtbewoner en lid van de werkgroep Oranjewijk namens wijkorganisatie Buurtactief 't Oude Dorp, was zaterdag 14 december plezierig verrast door de opkomst bij de door de werkgroep georganiseerde informatiebijeenkomst in 't Buurthuis. Vele tientallen bewoners van de Oranjewijk en het Doeskwartier West kwamen hier langs om zich te laten bijpraten over de resultaten van het onderzoek van ingenieursbureau DWA naar mogelijkheden voor energietransitie in hun wijk.
Belangrijkste conclusie uit dat onderzoek is dat in het projectgebied een hoge temperatuur warmtenet het meest kansrijke alternatief is voor aardgas. De reacties van de bewoners daarop zijn heel verschillend, vertelt Van Soest. "Er zijn mensen die er helemaal niets in zien, anderen die niet kunnen wachten tot het warmtenet er is, en alles daar tussenin. Maar over het geheel genomen hoor ik toch wel veel enthousiaste geluiden."
Bewezen techniek
Een belangrijk voordeel van een hoge temperatuur warmtenet vindt Van Soest dat deze techniek al in de praktijk heeft bewezen goed te werken. "We willen hier geen experimentele proeftuin worden. We hebben te maken met duizend woningen en die moeten allemaal op een goede manier verwarmd worden."
Dat het hoge temperatuur warmtenet met stip als beste optie uit de bus is gekomen, heeft alles te maken met het soort woningen in de Oranjewijk en het Doeskwartier West. Voor het overgrote deel zijn dat rijtjeshuizen uit de jaren zestig, met veelal een energielabel D, E of zelfs F wat opties als een lage temperatuur warmtenet of individuele warmtepompen duur en lastig realiseerbaar maakt. Daarvoor zouden de meeste woningen ingrijpend geïsoleerd moeten worden, wat zomaar 30.000 euro per huis kan gaan kosten.
Ter vergelijking: de nodige aanpassingen per huis voor een collectief warmtenet worden geschat op gemiddeld 10.000 euro.
Theoretisch is het ook mogelijk om het gasnet te gebruiken voor hernieuwbaar gas, dus biogas of waterstof. Het zou een ideale oplossing zijn, waarbij amper aanpassingen aan de woningen nodig zijn. Maar het is niet reëel, zegt Van Soest. "We hebben dat laten uitzoeken door DWA en het blijkt dat er de komende decennia gewoon niet genoeg hernieuwbaar gas beschikbaar is."
Hordes genomen
Nu is het natuurlijk niet zo dat er morgen al gestart gaat worden met de aanleg van een warmtenet in de wijk, benadrukt Van Soest. "Het proces staat in feite nog in de kinderschoenen, maar we hebben al wel een paar belangrijke hordes genomen. We weten wat er kan in deze wijk en wat er niet kan, en dat helpt enorm."
Wacht even op nieuwe technieken
Of het warmtenet er komt en de Oranjewijk en Doeskwartier west het eerste gasvrije deel van Leiderdorp gaan vormen, hangt af van het draagvlak onder de bewoners. Nu is het moment om dat draagvlak te kweken, vindt de Werkgroep Oranjewijk (zie ook pagina 10). Daar ligt nog wel een flinke opgave, bleek tijdens de informatiebijeenkomst van half december. Want zoals werkgroeplid Clemens van Soest al aangaf: de meningen onder de bewoners over de energietransitie zijn divers. Naast enthousiasme over het warmenet zijn er ook twijfels te horen. Zo zouden Oranjewijkbewoners Sophie van der Meulen en Jan de Haas liever even pas op de plaats maken. Want wellicht zijn er over enkele jaren andere, makkelijker toepasbare en goedkopere oplossingen beschikbaar.
Toch liever waterstof
Het gedroomde alternatief van Sophie van der Meulen, sinds 1983 bewoonster van de Oranjewijk, is waterstof. Ja, ze heeft gehoord dat daar de eerstkomende decennia niet genoeg van beschikbaar is en dat het opvoeren van de productie een probleem is. Maar problemen zijn er om op te lossen, stelt ze. "Ga dan actiever aan de slag met het onderzoek!" Natuurlijk, zegt ze, we moeten van het gas af en dat gaat geld kosten. "Maar gebruik dat geld dan op een zo slim mogelijke manier. Niet ingewikkeld doen met warmtepompen, aardwarmte of warmte uit oppervlaktewater. Op naar de waterstof!"
Elektrische CV?
Jan de Haas, Oranjewijkbewoner sinds 1984, vindt dat er ineens wel erg veel haast gemaakt wordt met de energietransitie in zijn wijk. Hij heeft er op zich geen moeite mee om het aardgas vaarwel te zeggen, maar twijfelt of een warmtenet de beste optie is. Op zijn dak liggen zonnepanelen en hij kookt op inductie. Hoe mooi zou het zijn als hij zijn gasgestookte CV ketel simpelweg kon inwisselen voor een elektrische, denkt hij hardop. "Dan zou ik in één keer van het gas af zijn. Ik heb begrepen dat zo'n elektrische CV ketel nog niet bestaat, maar misschien over een paar jaar wel. Dat zou een hoop trammelant en geld schelen."
De Haas heeft al aardig geïnvesteerd in het verduurzamen van zijn huis en verwacht dat de energietransitie nog meer geld gaat kosten. Daar hikt hij tegenaan, geeft hij ruiterlijk toe. "Ik hoef niet alles voor niets te krijgen maar ik ben 66 jaar. Stel dat ik hier nog tien jaar woon, dan haal ik dat er nooit meer uit. Ik denk dat heel veel mensen in deze wijk er hetzelfde over denken; je wilt wel ergens in investeren maar je wilt het er ook weer uithalen." Zijn oplossing is gebouwgebonden financiering. Daarbij wordt een lening gekoppeld aan het huis en niet aan de eigenaar. Nu is dat wettelijk nog niet mogelijk, maar naar verwachting over een jaar of twee wel. "Als je de financiering van duurzaamheidsmaatregelen koppelt aan je huis, schuiven de onkosten door
naar de volgende bewoner. Op die manier zullen een hoop mensen er makkelijker instappen", is zijn overtuiging.