Rutger Hoekstra. | Foto: PR
Rutger Hoekstra. | Foto: PR Foto: PR

'Groei-denken moet worden doorbroken'

n Leiderdorper Rutger Hoekstra roept op tot verandering

boek n Onze maatschappij focust te veel op economische groei. De aandacht voor deze groei, gemeten door het Bruto Binnenlands Product (BBP), gaat ten koste van veel belangrijkere zaken. Dat stelt Leiderdorper Rutger Hoekstra in zijn nieuwe wetenschappelijke boek 'Replacing GDP by 2030' dat eind mei is uitgebracht door Cambridge University Press.

Rutger Hoekstra is gepromoveerd milieu-econoom en heeft bij het CBS en KPMG gewerkt. omenteel heeft hij zijn eigen consultancy bedrijf (MetricsForTheFuture.com) dat advies geeft over het meten van welzijn en duurzaamheid bij bedrijven en overheden. Hij werkt onder meer voor de Wereldbank en de Verenigde Naties.

Hoekstra vindt het verbazingwekkend dat overheden over de hele wereld economische groei boven ander doelen stellen. Hij licht toe: "Er zijn maar weinig landen of politieke partijen die zich durven te keren tegen de heersende mantra 'economische groei is goed'. Dat is vreemd, want wetenschappers weten al heel lang dat het BBP geen goede maatstaf is voor het 'succes' van een land. Het BBP is geen graadmeter voor het welzijn, de duurzaamheid of ongelijkheid in een maatschappij.

Als je mensen vraagt naar hun levensgeluk dan praten ze over hun gezondheid, de veiligheid in hun buurt, het contact met kinderen, familie en vrienden en vrijetijdsbesteding. Dat betekent natuurlijk niet dat inkomen onbelangrijke is. Een ongezonde financiële positie kan heel veel zorgen opleveren. Kort samengevat: 'geld maakt niet gelukkig, maar maakt het wel gemakkelijk om gelukkig te leven'. Het doel is een gelukkig leven, het geld is slechts een middel.

Bijkomend probleem is dat de huidige economische groei gepaard gaat met forse milieuproblemen. Dat gaat ten koste van het welzijn van onze kinderen en kleinkinderen. Ondanks de scholierenprotesten en opkomend klimaatbeleid zal het nog zeer moeilijk worden om de opwarming van de aarde onder de 2 graden te houden. Vorig maand kwam er een VN-Rapport uit dat aangaf dat met de huidige economie een miljoen plant- en diersoorten zullen uitsterven. Ook de ongelijkheid neemt sinds de jaren 80 van de vorige eeuw toe. De rijkste 1 procent van de wereld heeft inmiddels rond de 40-50 procent van de totale rijkdom in handen."

De focus op BBP leidt de aandacht af van de écht belangrijke zaken, de maatschappij hanteert een verkeerd kompas, vindt Hoekstra. In zijn boek stelt hij een aantal belangrijke vragen. Hoe is het zo gekomen dat het BBP zo dominant werd terwijl het pas in 1934 is uitgevonden? Waarom is het nooit gelukt om een alternatieve indicator in te voeren? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat we in het jaar 2030 wel een betere maatstaf hebben?

Hoekstra suggereert een strategie om het groei-denken te doorbreken en te vervangen door doelen waarin welzijn, ongelijkheid en duurzaamheid centraal staan.

Het boek 'Replacing GDP by 2030' is in Leiderdorp te koop bij Boekhandel De Kler in Winkelhof.