Joop en Bertie van Schagen-van Egmond. | Foto: C. v.d. Laan
Joop en Bertie van Schagen-van Egmond. | Foto: C. v.d. Laan Foto: Corrie van der Laan

Terugblikken op de donkere jaren

Joop en Bertie van Schagen wonen sinds 1971 tot hun tevredenheid in Leiderdorp. Zeker volkstuinhouders in sportpark de Bloemerd zullen zich Joop nog wel herinneren. Ze waren kinderen in de oorlog, maar de herinneringen zijn er nog altijd.

Joop heeft de hele oorlogsperiode in Leiden gewoond. Hij was 7 toen de oorlog uitbrak en kan zich nog vele tragische en voor hem op die leeftijd onbegrijpelijke gebeurtenissen herinneren. Zo herinnert hij zich nog hoe op een dag, om 5 uur in de ochtend, de schuurtjes van de volkstuintjes bij hun in de buurt door Duitse soldaten in brand werden geschoten. Dit werd gedaan om te verhinderen dat Nederlandse soldaten zich in die schuurtjes zouden kunnen verschuilen.

Ook herinnert hij zich nog het Joodse opvanghuis in de Rodenburgerstraat en hoe Joodse kinderen hieruit werden gehaald en weggevoerd naar Westerbork. Een aantal politieagenten heulde met de Duitsers uit angst anders hun baan kwijt te raken. Maar één van hen, agent Rozemeijer, weigerde hieraan mee te doen. Die werd daarom op een avond opgepakt en ook afgevoerd naar Westerbork. Niemand heeft ooit meer iets van hem vernomen.

En net als bij vele anderen zijn de hongertochten ook hem bij gebleven. Zo ook de tocht van een oom en een tante die helemaal vanuit Leiden naar Kampen liepen om eten te halen. Bij een boer aan de Haarlemmertrekvaart woonden ook mensen met een goed hart, herinnert Joop zich. Want ook hier konden zij soms hun honger stillen. Zelf is hij nauwelijks 11 jaar als hij met een broertje van 12 helemaal naar Abbenes is gelopen. Het was een hele dag lopen voor één zak tarwe. Thuis gekomen waren hun schoenen helemaal versleten. Maar hij heeft ook meegemaakt dat de Duitsers mensen die terug kwamen van zo'n verre, ijskoude en uitputtende tocht tegenhielden en beroofden van de karige spullen die ze soms met veel moeite en tegen het ruilen van hun kostbaarheden hadden verkregen. Zo werd een broer van hem, tijdens een controle op de Spanjaardsbrug twee flessen melk afhandig gemaakt, die hij bij een boer had verkregen.

Ook Bertie die de gehele oorlog in Voorhout op een boerderij heeft gewoond weet nog hoe mensen naar hun boerderij kwamen gefietst om voedsel te bedelen. Maar heel scherp staat haar ook nog voor ogen het bombardement van de Klinkenbergbrug. Ze was nog maar twee, maar ze weet nog heel goed hoe ze zich angstig aan de rokken van haar moeder klampte.

Maar ook heeft ze later van haar ouders gehoord, dat er soms ook wel Duitse soldaten waren, die eigenlijk helemaal niet zulke snauwende en brute mannen waren. Zo waren er een paar soldaten bij hun op de boerderij ingekwartierd die helemaal niet zo blij waren met de oorlog en wat het allemaal veroorzaakte. Die eigenlijk heel gewone jongens waren die sterk verlangden naar hun huis en hun familie. Die heimwee hadden naar het dorp waar ze vandaan kwamen.

Wat op Joop ook een grote indruk heeft gemaakt was het bombardement bij een spooremplacement in de Transvaal buurt. Op het emplacement werden V1's opgeladen. De geallieerden voerden daar een bombardement op uit. Althans dat was de bedoeling. Maar omdat het emplacement vlak bij het academisch ziekenhuis stond werd er afgeweken van de oorspronkelijke locatie en werd iets verderop gebombardeerd, met vreselijke gevolgen voor de buurt. Zeker negen doden weet Joop zich te herinneren.

Ach … ze hebben het overleefd en hun herinneringen gaan nog liever uit naar hoe ze elkaar hebben ontmoet in de bus waar Joop chauffeur op was. Maar dat is een verhaal voor misschien een andere keer.


Nationale Herdenking in Leiderdorp

bijeenkomst n Op zaterdag 4 mei wordt in Leiderdorp om 19.00 uur een bijeenkomst gehouden om allen te herdenken die sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen in oorlogssituaties en bij vredesmissies. De Nationale Herdenking begint om 19.00 uur met een openbare bijeenkomst in de Dorpskerk aan de Hoofdstraat.

Tijdens de bijeenkomst zal de burgemeester van Leiderdorp, mevrouw L.M. Driessen, enkele woorden spreken. Muzikale medewerking wordt verleend door organist de heer Tj. Tiersma en het koor Via Regalis onder leiding van de heer A. Prast.

Leerlingen van basisschool Willem de Zwijgerschool en Koningin Julianaschool zijn bij deze herdenking betrokken.

De herdenkingsbijeenkomst begint om 19.00 uur. U wordt verzocht tijdig aanwezig te zijn.

Stille tocht

Na de herdenkingsbijeenkomst voert een stille tocht om 19.40 uur door het Oude Dorp naar het kruis op de begraafplaats. Daar wordt twee minuten stilte in acht genomen. Hierna volgt de kranslegging. Dan kunnen ook de bloemen bij het kruis worden gelegd, deze worden na de herdenkingsdienst bij de Dorpskerk uitgedeeld. Drumfanfare Tamarco verleent haar medewerking aan de bijeenkomst, evenals leden van Scouting Van der Does-Liethorpgroep.

Vervoer per auto van de Dorpskerk naar de begraafplaats en na de plechtigheid terug naar de Dorpskerk is mogelijk, opgeven kan bij Rina Cooijmans (tel. 5416766) of via secretaris@ovleiderdorp.nl.

Vredesvuur

Om ca. 20.45 uur zullen de FreedomRunners, Leiderdorpse hardlopers, het vredesvuur voor 5 mei in Wageningen gaan halen, vertrekpunt is het Gemeentehuis. Daar zal burgmeester mw. L.M. Driessen met belangstellenden het startsein voor de loop geven.

Bij het kruis op de Algemene Begraafplaats wordt twee minuten stilte in acht genomen. Daarna volgt de kranslegging en kunnen bloemen neergelegd worden. | Foto: PR