Een oude prent van de Sterrenwacht Leiden die in 1633 werd opgericht als observatorium bij de Leidse universiteit.
Een oude prent van de Sterrenwacht Leiden die in 1633 werd opgericht als observatorium bij de Leidse universiteit. Foto: PR

Over sterrenkunde en de Oude Sterrewacht Leiden

lezing n Dinsdag 9 oktober geeft Lex Scheers bij Kunstkring Leiderdorp een lezing over de Oude Sterrewacht aan de Witte Singel in Leiden.

De oude Sterrewacht staat symbool voor het baanbrekend wetenschappelijk onderzoek in de sterrenkunde dat hier heeft plaatsgevonden en heeft de Universiteit van Leiden voorgoed op de 'astronomische wereldkaart' gezet. Beroemde sterrenkundigen als De Sitter, Hertzsprung, Oort, Van de Hulst hadden in het monumentale gebouw, dat recentelijk geheel gerestaureerd is, hun werkplek. Ook waren grote wetenschappers uit het buitenland, waaronder Einstein, zeer frequent aanwezig om wetenschappelijk te 'brainstormen' met gelijkgestemden.

Geschiedenis

Lex Scheers zal de geschiedenis van de sterrenkunde bespreken, van de oude Grieken en Egyptenaren tot het heden. Gelijktijdig bechouwt hij de invloed van de sterrenkunde op het maatschappelijke, religieuze en culturele leven. Parallel aan de mondiale ontwikkelingen in de sterrenkunde schetst hij de opkomst en geschiedenis van de sterrenkunde in Leiden. Daarbij komen tevens aan bod de oprichting van de Leidse Universiteit, de start van het sterrenkundig onderzoek op het dak van het academiegebouw aan de Rapenburg, de bouw en uitbreidingen van de huidige Sterrewacht. Ook zal hij zijn publiek kort laten kennismaken met de gedreven en beroemde Leidse sterrenkundigen en hun prominente wetenschappelijke resultaten, uitgevoerd op het oudste nog werkende universitair observatorium.

De lezing vindt plaats in de Scheppingskerk aan de Van Poelgeestlaan 2 in Leiderdorp. Aanvang 20.15 uur, zaal open 19.45 uur. Toegang voor niet-leden bedraagt 8 euro.


Schilderijen JC Roelandse in Leiderdorps Museum

Expositie n In het Leiderdorps Museum is momenteel een collectie schilderijen van J.C. Roelandse (1888-1978) te zien.

Deze in Leiden geboren kunstschilder heeft het grootste deel van zijn leven in Leiderdorp gewoond. Zijn werk weerspiegelt zijn woonomgeving, het Groene Hart uit de eerste helft van de 20ste eeuw. Hij schilderde in olieverf en aquarelleerde, maar maakte ook etsen en tekeningen. Portretten, stillevens en religieuze voorstellingen behoren eveneens tot zijn oeuvre.

Roelandse was een impressionist, beïnvloed door de Haagse School. Kenmerkend zijn de Hollandse luchten met hun vele grijstinten en typerende lichtval. Hij schilderde het liefst buiten en maakte dit werk soms in zijn atelier verder af. Zijn stijl wordt ook wel aangeduid als de Leidse School.

Vanaf de jaren '20 begint hij erkenning te oogsten. Dit blijkt onder andere uit toekenning van de Koninklijke subsidie voor jeugdige kunstschilders voor twee jaar. Ook krijgt hij een schilderskist uit het fonds Frans van Mieris.

Roelandse werkte veel in opdracht en heeft vaak zijn kunst als ruil- of betaalmiddel aangewend. Zijn werk belandde hierdoor in veel huizen in en rondom Leiden en Leiderdorp.

Het Leiderdorps Museum bevindt zich in gebouw De Sterrentuin aan de Van Diepeningenlaan 110. De openingstijden zijn woensdag van 14.00 tot 17.00 uur, zaterdag van 10.30 tot 12.30 uur en zondag van 14.00 tot 16.00 uur. De toegang is gratis. Groepsbezoeken en presentaties kunnen op afspraak verzorgd worden. Zie ook www.leiderdorpsmuseum.nl.

Een schilderij van J.C. Roelandse. | Foto: J.P. Kranenburg