Oude weeshuis en 'burgemeesterswoning'
Een gevelsteen in de 'nieuwbouw' woningen, Hoofdstraat 58 en 60, is nog de enige getuige van het wees- en armenhuis dat hier eeuwenlang heeft gestaan (huis met twee schoorstenen). Het gebouw omvatte heel wat vierkante meters (van Hoofdstraat tot Jaagpad) dankzij diverse uitbreidingen en aanpassingen. Zo werd in 1738 een naastgelegen pand aangekocht, herbouwd en toegevoegd. Financieel mede mogelijk dankzij een op 4 juli 1737 gehouden huis-aan-huis-collecte. Enkele andere inkomstenbronnen vormden de arbeidslonen van de bewoners, schenkingen, verhuur van de herenbank in de Dorpskerk en van de 'doodskleden' die het weeshuis bewaarde. Voor een begrafenis moesten deze 'tot soulaes van de armen' van het weeshuis worden gehuurd. Een regentencollege (schout, predikant en armmeesters) beheerde het weeshuis. Een binnenvader en -moeder vormden de dagelijkse leiding. Zij moesten ook het bakkersvak beheersen omdat het wees- en armenhuis een eigen bakkerij had. In 1889 werd het overgedragen aan de Hervormde Gemeente (diaconie) en in 1963 aan de gemeente. Deze liet het in 1968 slopen.
Pal tegenover het weeshuis stond en staat nog steeds het in 1904 gebouwde karakteristieke woonhuis Hoofdstraat 59. Het is neergezet door de destijds bekende aannemer Adriaan van Osnabrugge. Opdrachtgever en eerste bewoner was Jan Wouter Koning, telg van de welgestelde familie Koning die meer fraaie panden in Leiderdorp liet bouwen. Het pand diende van 1959 tot 1968 als burgemeesterswoning. Het slootje ervoor werd in 1958/1959 gedempt vanwege de verbreding van de Hoofdstraat. Op de achtergrond prijkt de in 1890 gebouwde Hoofdstraatkerk.
Tekst: Nelleke Thissen
Foto nu: Arthur Stiefelhagen
