Een werk van de Amerikaanse schilder James Abbott McNeill Whistler met duidelijke Japanse invloeden. | Foto: PR
Een werk van de Amerikaanse schilder James Abbott McNeill Whistler met duidelijke Japanse invloeden. | Foto: PR Foto: PR

Lezing over Japonisme

leiderdorp n Dinsdag 13 september start Kunstkring Leiderdorp het nieuwe seizoen met een lezing door kunsthistoricus Max Put over 'Japonisme'.

In de tweede helft van de 19de eeuw raakt de Europese kunst in beweging. In het kielzog van maatschappelijke veranderingen beginnen kunstenaars, verzamelaars en kunstcritici te zoeken naar nieuwe inspiratiebronnen. Men richt de blik onder andere op het verre Oosten, waar na eeuwen van isolement in 1854 Japan de poorten opent. Als gevolg hiervan duiken Japanse kunstvoorwerpen steeds vaker op in het Westen, eerst op de wereldtentoonstellingen, maar al snel ook in de kunsthandel.

Mede door de kwaliteit heeft Japanse kunst in het Westen enorm succes en ontstaat er een groep van verzamelaars die zich hartstochtelijk stort op alles wat Japans is. Zij worden 'Japonisten' genoemd. Onder hen bevinden zich kunstcritici, industriëlen, schrijvers en kunstenaars.

Als in de jaren 1870 ook Japanse prenten naar Europa komen, bereikt de Japan-rage een hoogtepunt.Geen enkele kunstvorm lijkt eraan te ontkomen: in de schilderkunst, kunstnijverheid, architectuur, literatuur, muziek, overal dringt de invloed van de Japanse kunst door. Dit duurt tot het midden van de jaren 1890, waarna het weer afzwakt. Het is dan echter al zo ingrijpend geweest dat er sprake is van een blijvende erfenis. Dit fenomeen staat bekend als het 'Japonisme'.

In de lezing worden alle aspecten ervan belicht, inclusief de Nederlandse situatie, die bijzonder was omdat Nederland het enige westerse land was dat tussen ca. 1630 en 1854 contact had met Japan.

De lezing vindt plaats in de Scheppingskerk aan de Van Poelgeestlaan 2 in Leiderdorp. Aanvang 20.15 uur, zaal open 19.45 uur. De toegang is vrij voor leden van de Kunstkring, niet-leden betalen 7 euro.


Helden in Japanse prenten

leiden n De vaste tentoonstelling Japan & Korea in Museum Volkenkunde is uitgebreid met een bijzondere prentencollectie: Helden in Japanse prenten.

Helden spelen een grote rol in de Japanse geschiedschrijving. Grote generaals die belangrijke veldslagen voerden en slimme krijgers die de keizer verdedigden tegen onheil of angstaanjagende, vaak mythische beesten. De populaire verhalen rondom deze helden vonden hun weerslag in prenten en als illustraties in boeken. De meerkleurige houtsnede, als enkele prent of als drieluik, leende zich uitstekend voor spectaculaire weergaven van de momenten van actie. Tal van deze prenten zijn nu te zien in Museum Volkenkunde.

In de vaste tentoonstelling Japan & Korea, zijn allerlei objecten te zien die de medicus Von Siebold in de 19e eeuw verzamelde. Maak kennis met de legendarische Samoerai, de traditionele theeceremonie én het Japan van nu door de prachtige beelden op de wand. En ontdek hoe de Koreanen het meest geavanceerde alfabet ter wereld ontwikkelden en het Chinese celadon-porselein verbeterden.

Museum Volkenkunde ligt aan de Steenstraat 1 in Leiden.

www.volkenkunde.nl

Een van de prenten waarin een Japanse held in actie wordt uitgebeeld. | Foto: Museum van Volkenkunde