Kerken, lusthoven en wapenschilden
highlights n Vanzelfsprekend zijn er zaterdag onder de opengestelde monumenten enkele kerken; die wemelen immers van de (religieuze) symbolen. In het programma zijn de Protestantse Dorpskerk, de Rooms-Katholieke Meerburgkerk en de kerk van de Gereformeerde Gemeente opgenomen.
De Dorpskerk en de kerk van de Gereformeerde Gemeente zijn al vaker onderdeel van Open Monumentendag in Leiderdorp geweest, maar de Meerburgkerk, gelegen in buurgemeente Zoeterwoude, nog niet. De kerk uit 1895 staat op de plek waar in 1855 een veel kleinere kerk voor de katholiek parochie werd gebouwd. Hiernaast verrees in 1860 het klooster De Goede Herder. Hier leefde de zustergemeenschap 'Onze Lieve Vrouwe van Liefde des Goeden Herders van Angers'. In het klooster werden 160 meisjes met opvoedingsproblemen opgevangen. Het klooster liep in 1972 leeg en werd in de jaren '80 gesloopt.
Het behoud van de Meerburgkerk voor de eredienst is een tijdlang onzeker geweest. Al in 2003 werd duidelijk dat van de toen al nauw samenwerkende parochies Meerburg en Menswording, er eentje zijn kerkgebouw zou moeten afstoten. Beide open houden was financieel niet haalbaar. In 2008 besloot bisschop van Luijn dat de kerk aan de Hoge Rijndijk, die een enorme achterstand aan groot onderhoud had, dicht zou gaan. Enkel jaren later werd dat besluit herzien. Nu is het de Menswording aan het Heelblaadjespad die gaat sluiten zodra de restauratie van de monumentale Meerburgkerk is afgerond. Het werk, bekostigd met allerlei inzamelingsacties, is nu in het laatste stadium. Een leuke bonus is dat onder een witte verflaag, aangebracht in 1975, fraaie kleurrijke muurschilderingen blijken te zitten waarin talrijke symbolen te ontdekken zijn.
lusthoven
De Meerburgkerk is niet het enige uitstapje naar buiten Leiderdorp op deze Open Monumentendag. Enkele fraaie 17e-eeuwsevilla's aan de Leids/Zoeterwoudse kant van de rivier de Oude Rijn worden ook in de schijnwerpers gezet. Zoals huize Buitenzorg en het Rhijnhuys. Lusthoven, gebouwd door zeer welvarende Leidenaren die 's zomers de vieze, volle stad wilden ontvluchten. Ze staan symbool voor rijkdom en macht. De huizen zijn niet opengesteld voor bezoek maar kunnen vanaf het water bekeken worden. Het Comité Open Monumentendag Leiderdorp zet daarvoor de rondvaartboot De Passie in, die elke 45 minuten vertrekt vanaf de Bruggestraat. Voorzitter Hans Endhoven van het Comité geeft uitleg tijdens de vaartocht, die ca 20 minuten duurt.
wapenschilden
Een 'must see' is zaterdag ook het voormalige (1935-1979) raadhuis aan het begin van de Hoofdstraat, waarvan de oude raadzaal nog helemaal intact is. De reden dat het is opgenomen in het programma, zijn de gebrandschilderde glas-in-loodramen in die op de eerste etage gelegen vergaderzaal. Hier zijn wapenschilden uitgebeeld van Leiderdorpse kasteelheren als Van der Does en Van Berendrecht. Maar ook de wapens van Leiden, Leiderdorp en Zoeterwoude zijn hier terug te vinden. Arjaan Wit geeft inlooplezingen met uitleg over de wapenschilden.
Wie wil kan zaterdag zelf ook een familiewapen ontwerpen en inkleuren. Atelier Dunja Creatief aan de Hoofdstraat 25 biedt jong en oud daarvoor gelegenheid.
Lager onderwijs in Leiderdorp
scholen n Een buitenbeentje in het programma van Open Monumentendag is het Leiderdorps Museum, waar zaterdag om 15.00 uur de nieuwe tijdelijke expositie over de geschiedenis van het lager onderwijs in Leiderdorp wordt geopend. Ook hier zijn links te vinden met symbolen; de betekenis van symbolen als tekens en letters in de taal, wiskunde en muziek leren we allereerst op school.
Samenstellers Art Tuit, zelf oud-onderwijzer op Leiderdorpse basisscholen, en Bob Reidsma beperken zich overigens niet tot het Leiderdorpse lagere scholen, maar werpen ook een blik op de ontstaansgeschiedenis van het onderwijs in Nederland.
De expositie bevindt zich in het middendeel van het museum, omringd door de vaste expositie 'Weet waar je Woont'. Blikvanger is een stukje van een schoollokaal van halverwege de vorige eeuw. Compleet met houten schoolbankjes, leitjes en griffels, inktpotjes en kroontjespennen en leesplankjes.
Het was best lastig materiaal te vinden vertelt Tuit. "Scholen hebben heel veel weggegooid door ruimtegebrek." Veel van wat er te zien is, komt dan ook uit particuliere verzamelingen.
Behalve veel foto's en voorwerpen, omvat de tentoonstelling ook een schat aan oude verhalen over Leiderdorpse scholen. "Meer daarvan zijn overigens nog altijd welkom", benadrukt Reidsma.
Hij besteedt in de maandelijkse rubriek Historie
Vlakbij Huis in deze krant de komende maanden uitgebreid aandacht aan de geschiedenis van het lager onderwijs in Leiderdorp. De eerste aflevering hierover verscheen op 24 augustus.
