Een bont zandoogje op het raam.
Een bont zandoogje op het raam. Foto: Ruben de Faber

Vlinders

Column Leiderdorp Natuurlijk

ZES ACTIEVE GIDSEN VAN NATUURORGANISATIE IVN VOLGEN HET PLANTEN- EN DIERENLEVEN IN LEIDERDORP. OM DE WEEK SCHRIJVEN ZIJ IN DEZE RUBRIEK OVER HUN BEVINDINGEN.

Vlinders zijn grofweg in te delen in dag- en nachtvlinders. Dagvlinders zijn meestal fraai gekleurd en de nachtvlinders moeten het doen met bruintinten. Zoals de naam al aangeeft, vliegen dagvlinders overdag en nachtvlinders 's-nachts. Meestal dan, er zijn uitzonderingen. Zo heb je bijvoorbeeld dag-actieve nachtvlinders.

Hoe houd je dan een dag- en een nachtvlinder uit elkaar? Kijk naar de antennen. De antennen van een dagvlinder hebben een knopje op het einde. Die van een nachtvlinder niet. De vorm van de nachtvlinder is anders, als een motje, die vlindertjes die 's avonds rond de lamp vliegen.

De vlinder op de foto heeft knopje aan het uiteinde van de antennen en is daarom een dagvlinder. Het is het bont zandoogje. Het bont zandoogje is heel algemeen in Nederland. De vlinder vraagt weinig; er hoeven alleen maar wat bomen of struiken te zijn. In open graslandgebieden komen er beduidend minder voor.

Vroeger zag je niet zo vaak een bont zandoogje. Ze kwamen voornamelijk in het bos voor. Op de website van de vlinderstichting is dit te zien op een verspreidingskaartje. In de periode 1993 – 1997 staat maar een enkele stip in deze regio. In de periode 2013 – 2017 staat vrijwel overal in het land een stip wat betekent dat je ze nu overal ziet. .

Er zijn ongeveer 920 soorten nachtvlinders in ons land, wat veel en veel meer is dan het aantal soorten dagvlinders. Dat blijft steken op 53. Daarnaast zijn er ook nog ongeveer 1.480 soorten microvlinders, meestal hele kleintjes, wat het totaal aantal soorten op zo'n 2.400 brengt.

Extreem slecht vlinderjaar

Van 6 tot en met 28 juli was de nationale Tuinvlindertelling. Zo'n tienduizend Nederlanders telden een kwartier lang de vlinders die ze in hun tuin aantroffen. Wat al gevreesd werd, is bewaarheid geworden, zo meldt de organiserende Vlinderstichting op zijn website: het gemiddelde aantal vlinders per tuin was nu 7,5, de helft van het gemiddelde in de afgelopen tien jaar. 2019 is ronduit een extreem slecht vlinderjaar. Het gaat al slecht met de insecten, dus ook met de vlinders, en in de droge zomer van 2018 zijn ook nog eens veel rupsen doodgegaan omdat de planten die ze eten verdroogd waren.

De gemeente Leiderdorp doet mee aan het project bloemrijke bermen. Dat helpt niet alleen de bijen, maar ook andere bloembezoekende insecten als vlinders.

Tekst en foto: Ruben de Faber

Uit de krant