Een aardhommel met stuifmeelklompjes.
Een aardhommel met stuifmeelklompjes. Foto: S. Falk

Hommelmania!

Algemeen Leiderdorp Natuurlijk

ZES ACTIEVE GIDSEN VAN NATUURORGANISATIE IVN VOLGEN HET PLANTEN- EN DIERENLEVEN IN LEIDERDORP. OM DE WEEK SCHRIJVEN ZIJ IN DEZE RUBRIEK OVER HUN BEVINDINGEN.

Ik heb er last van: als ik een zwaar gebrom hoor, hol ik naar de kersenboom. Zie ik hommels? Onze zoon raakt geïrriteerd; houd eens op met dat opgewonden kleutergedrag. Maar het enige wat ik kan denken is, ‘ha, de hommelkoningin is er weer, het is lente. Welke is het?’. 


Op zoek naar nectar

Begin maart worden hommelkoninginnen wakker. Er wacht een belangrijke taak: zorgen voor nakomelingen. De meeste wilde bijen – hommels zijn ook wilde bijen - zijn aan het einde van de zomer gestorven. Alleen de jonge koninginnen gaan ‘s zomers, meteen na de paring, in winterslaap. Na ongeveer acht maanden worden ze verzwakt wakker. Als ze niet snel nectar vinden, zijn ze ten dode opgeschreven. Nectar is een energierijk, lekker ruikend goedje gemaakt door bloemen om verstuivers te lokken. Als de bijen hiervan drinken komen ze in aanraking met het stuifmeel. Dit zijn poederachtige korreltjes die gemaakt worden door mannelijke bloemen; oftewel plantaardig sperma.

Het stuifmeel stimuleert de gekrompen eierstokken van de koningin tot ontwikkeling, een deel ervan is voeding voor de larven en een deel komt bij het volgende bloembezoek op de stamper, waardoor de bloem bevrucht wordt en vruchten met zaden zich kunnen ontwikkelen. Zo zorgen bijen voor ons eten. Zonder bijen geen appels, aardbeien, koffie, chocolade en nog meer wat wij lekker en gezond vinden.

Het is hard werken voor hommelkoninginnen, want bloeiende planten zijn schaars in het voorjaar en erg ver vliegen kunnen ze niet. Gelukkig hebben we voorjaarsbloeiers; bloesembomen, bloeiende struiken en bloembollen. De bomen zijn overladen met stuifmeel. De wind verspreidt dit , dus is er veel van. En dus profiteren de bijen er ook van. 


Gif in bollen

Bij de teelt van de meeste bloembollen worden grote hoeveelheden bestrijdingsmiddelen gebruikt. Het insectengif komt in de bol terecht, dus ook in de nectar en het stuifmeel. Op den duur wordt dit de bijen fataal.(meer informatie: www.bestuivers.nl/bedreiging). In Leiderdorp zijn gelukkig een paar jaar geleden massaal biologische bollen aangeplant. Biologische bloembollen worden gegarandeerd zonder gif gekweekt en de teelt is 100 procent natuurlijk: in een gezonde bodem, met respect voor mens, plant, dier en milieu. Dit lijkt mij belangrijk voor onszelf en voor onze (klein)kinderen.


Help de bijen

De vele ‘tegeltuinen’ helpen ook niet mee, ze hebben vaak weinig voorjaarsbloemen en geen nestelgelegenheid. Je kan de bijen helpen door eenvoudig potten met bloeiende planten neer te zetten. Nog beter is een paar tegels verwijderen, zand eruit, de aarde erin en vullen met bloeiende, biologisch gekweekte planten. (Google: bloemen voor bijen). Het feest voor hommels en jezelf kan beginnen! 

Tekst: Maddy van Holland

Uit de krant