Drie weken onderwijs en kinderopvang in coronatijd

Een kijkje achter de schermen met onderwijswethouder Rik van Woudenberg en directeur Johan Vriesema van FloreoKids

Maandag 16 maart was de eerste dag dat in het hele land de scholen en kinderopvanglocaties sloten vanwege de maatregelen om het coronavirus in te dammen. Aanvankelijk voor drie weken, maar dat is inmiddels met drie weken verlengd. En wellicht gaat het nog langer duren. Voor de scholen betekende het dat moest worden overgeschakeld naar thuisonderwijs. Bij de kinderopvang is in principe alleen opvang voor kinderen van ouders die werken in cruciale beroepsgroepen. Hoe zijn de Leiderdorpse scholen en kinderopvang de afgelopen periode doorgekomen, waar zijn ze tegenaan gelopen en hoe kijken ze naar de komende periode? Onderwijswethouder Rik van Woudenberg en directeur Johan Vriesema van kinderopvangorganisatie FloreoKids vertelden er maandag over via een WhatsApp groepsgesprek.

Door: Corrie van der Laan

Leiderdorp heeft twaalf basisscholen en een locatie van het Visser ’t Hooft Lyceum voor voortgezet onderwijs. Rik van Woudenberg heeft intensief contact met alle schooldirecteuren. “De eerste weken zag je dat de scholen zoekende waren maar inmiddels hebben ze het thuisonderwijs goed in de hand, de kinderziekten zijn eruit gehaald”, weet hij. “Wel dienen zich weer nieuwe vragen aan. Dan gaat het vooral over hoe je de kinderen opvangt voor wie het leren in de thuissituatie moeilijk is. In een aantal gevallen wordt ervoor gekozen die kinderen toch één of twee dagen per week naar school te halen om één op één les te geven. Ook wordt meer contact gezocht met die kinderen en hun ouders om ze toch mee te krijgen. Voor alle scholen geldt dat ze zich maximaal inspannen om iedereen in beeld te houden en mee te laten doen.”

“Bij het Visser ’t Hooft is vanaf deze week een rooster ingevoerd met lesblokken van dertig minuten waarbij de leerlingen verplicht digitaal aanwezig moeten zijn en waar ze ook nieuwe stof krijgen uitgelegd. Ook moeten ze op tijd hun huiswerk inleveren. Zo kan goed gevolgd worden of ze meedoen en de leerstof begrijpen.” Om digitale lessen te kunnen volgen, moeten kinderen wel thuis beschikking hebben over een laptop of computer. Volgens Van Woudenberg was dat in Leiderdorp niet echt een probleem. “Waar nodig hebben scholen dat opgelost door hun eigen materialen uit te lenen. Een enkele school heeft een beroep gedaan op de Stichting Leergeld. Daarnaast heeft de Leiderdorpse Ondernemersvereniging deze week aangeboden om bij te springen voor kinderen die nu nog een laptop nodig hebben. Maar dat zal gaan om een enkeling.” “Wat je wel ziet is dat een aantal scholen er bewust voor kiest om niet uitsluitend digitaal te werken. Zij stellen lespakketten met werkboeken samen die ouders volgens een strak schema kunnen afhalen bij de school. Zo kunnen de kinderen ook met fysieke lesstof aan de slag.” 

Alle scholen bieden opvang voor leerlingen van ouders in cruciale beroepen. In de eerste week waren er vrijwel geen ouders die daar gebruik van maakten maar het aantal loopt wel een beetje op, vertelt Van Woudenberg. “Voor de meeste scholen gaat het om vijf tot tien kinderen maar er zijn uitschieters met twintig leerlingen. Die worden dan verdeeld over twee of drie leeftijdsgroepen.” Buiten schooltijd en voor de baby’s en peuters verzorgt FloreoKids in Leiderdorp de noodopvang voor kinderen van ouders in cruciale beroepen. Ook daar werd in de eerste week amper gebruik van gemaakt, vertelt directeur Johan Vriesema. “Op 16 maart hadden we maar 26 kinderen. Maar het groeit snel, op 23 maart waren er 70 kinderen en ook afgelopen week is er weer een aantal bijgekomen. Een van de verklaringen daarvoor is dat kinderen die zich in een kwetsbare omgeving bevinden worden gevraagd om toch te komen, zodat we zicht op hen kunnen houden.”

De noodopvang is niet alleen op reguliere tijden, maar moet 24 uur per dag en zeven dagen per week beschikbaar zijn. “Tot nu toe is er nog geen gebruik gemaakt van de nachtopvang maar we zijn daar wel op voorbereid. Via het Rode Kruis hebben we veldbedjes en dekens geregeld. Alles is aanwezig om het mogelijk te maken dat minimaal twee pedagogische medewerkers en een aantal kinderen van alle leeftijden kunnen overnachten. We hebben wel zaterdagmiddag voor het eerst twee kinderen in de weekendopvang gehad en op Tweede Paasdag komen er ook een paar.”

Van Woudenberg roemt de samenwerking met FloreoKids. “Als gemeente hebben we Johan gevraagd de noodopvang te coördineren. Het was in no-time voor elkaar. Een mooi voorbeeld van hoe een kinderopvangorganisatie en een gemeente kunnen samenwerken.”

Beide heren verwachten dat de huidige situatie nog wel even zal voortduren. Vriesema: “Ik kan het mis hebben maar mijn boerenverstand zegt dat als je de maatregelen te snel loslaat, de curve van besmettingen en IC opnames weer omhoog schiet.” Van Woudenberg: “Wat er na de meivakantie gaat gebeuren is voor iedereen de vraag maar mijn beeld is dat de scholen zeker niet in één keer weer open gaan. Als dat gebeurt, dan zal dat gefaseerd zijn.”

De huidige coronamaatregelen duren tot en met 28 april. Voor de scholen valt die datum in de meivakantie maar voor de kinderopvang kan het in theorie betekenen dat de locaties op 29 april weer open gaan. Geen goed idee, vindt Vriesema. “Dan komen de kinderen ineens met z’n allen naar de vakantieopvang. In het ministerie is al gezegd dat als we mensen tekort komen, we in samenspraak met het onderwijs moeten regelen dat leerkrachten op basis van vrijwilligheid één of twee dagen per week ondersteuning bieden Dat zie ik dus echt niet gebeuren. Ik heb begrepen dat de helft van de leerkrachten, vooral de ouderen, liever niet naar school komt in verband met het besmettingsgevaar. Laat staan dat ze dan hier met kinderen aan de slag willen. Bovendien hebben ze hun vakantie hard nodig om bij te tanken. De afgelopen weken hebben ze meer moeten veranderen in hun manier van werken dan in de afgelopen twintig jaar bij elkaar. Het is echt bikkelen voor ze.”

Van Woudenberg onderschrijft dat. “Leerkrachten hebben nu een nog zwaardere taak dan ze al hadden.” De wethouder wil tot slot nog even kwijt hoe trots hij is op het onderwijs in Leiderdorp. “De manier waarop de scholen het oppakken is echt geweldig.” Ook Vriesema eindigt met een compliment. “Al mijn medewerkers en ook al die leerkrachten, die zich elke dag blootstellen aan risico’s, en dat met hart en ziel doen om kinderen te helpen, dat is heel bijzonder, daar mogen we ze dankbaar voor zijn.“