De lente en de bij

ZES ACTIEVE GIDSEN VAN NATUURORGANISATIE IVN VOLGEN HET PLANTEN- EN DIERENLEVEN IN LEIDERDORP. OM DE WEEK SCHRIJVEN ZIJ IN DEZE RUBRIEK OVER HUN BEVINDINGEN.

De eerste lentemaand – maart – verliep precies 1,5 graad te koud (bron KNMI), maar na Koningsdag barstte de lente uit haar jasje. De temperaturen vlogen omhoog en het groen knalde er uit. Niet veel later stak er een voorjaarsstorm op en werd de bloesem en het stuifmeel uit de bomen geblazen.

En nu na het feestje wacht de afwas. De bodem ligt bezaaid met bloemblaadjes , knopschubben, pluizen, katjes, stuifmeel en nieuwe zaden . De vrouwelijke bloemen van de meeste bomen worden door de wind bestoven. Dit is geen efficiënte manier om je voort te planten, er wordt veel stuifmeel geproduceerd en door de wind meegenomen in de hoop dat het op vrouwelijke bloemen terecht komt. Als het lukt dan kan het nieuwe leven - de zaadvorming – zich ontwikkelen.
Voor de mensen die houden van een onkruidvrije stoep en omgeving, wacht de taak wekelijks te vegen! Hiermee wordt voorkomen dat de zaadjes zich tussen de tegels en andere ongewenste plekken nestelen. Elke week vegen zou afdoende moeten zijn. Hiermee wordt hopelijk ook de roep om vergif te spuiten voorkomen. Wist u dat bij recent onderzoek wel 14 soorten gif in boerenzwaluwen zijn gevonden ?

Maar laat alsjeblieft wat 'rommelhoekjes' over voor bijen. Deze hoekjes met blad, opgestapelde stenen of hoopjes zand, zijn gewilde nestelplekken voor bijen. U kunt gerust zijn: bijen steken alleen mensen als ze in het nauw komen. Ze hebben honger en nectar en stuifmeel nodig. Ze hebben het te druk zich met mensen bezig te houden. Probeert maar eens een bij te fotograferen. Zodra je schaduw er aankomt, is de bij gevlogen.
Wespen in augustus is een ander verhaal. Die hebben in die tijd behoefte aan suikers en daar worden ze narrig van. Bijen steken alleen als ze zich bedreigd voelen. Veel kinderen - en volwassenen – zijn angstig voor alles wat zoemt. Daarom is het goed hen dit te vertellen. Laat ze vooral kijken naar bijen en zich verwonderen over die ijver. Leer ze te voorkomen de bij in het nauw te brengen. En vertel ze vooral dat zonder bijen wij bijvoorbeeld geen bloemen en vruchten zouden hebben. et

Vanaf maart vliegen met name de hommelkoninginnen. Zij hebben na de lange winter honger en moeten eten verzamelen– nectar en stuifmeel - voor zichzelf en hun nakomelingen. De hommels nestelen graag in rommelhoekjes met oud hout, afgevallen blad of holle bomen. Ook hoopjes zand doen het goed, zoals kale zanderige plekken in het grasveld, in de duinen of tussen iets te ruim gelegde tegels . Van alle 359 soorten bijen die Nederland rijk is, nestelt alleen de honingbij in een kast, de andere in of boven de grond. De meeste bijen vliegen vanaf maart tot september. Er zijn natuurlijk uitzonderingen die korter of juist later vliegen. Voor deze laatste groep is klimop - deze bloeit in het najaar - letterlijk een kwestie. van leven of dood.

Tekst en foto Maddy van Holland
IVN natuurgids